گزارش تولیدو؛
سایه تصمیمات خلق الساعه بر بازارهای صادراتی
علاوه بر مداخلات مکرر و مخرب دولت در صادرات که این بخش را گرفتار مشکل کرده، عدم پیش بینی پذیری اقتصادی در بازارهای مختلف به تولیدکنندگان و صادرکنندگان خسارت وارد کرده است.
به گزارش تولیدو به نقل از مهر، در همه جای دنیا، تجارت خارجی تحت تأثیر عوامل مختلفی همچون حوادث طبیعی، تصمیمات و مداخلات اقتصادی دولت ها، تحولات سیاسی - امنیتی در مبدا و مقصد و مسیر تجارت، دارای ریسک و عدم قطعیت است. بسته به این که شدت و سرعت عوامل مذکور چقدر باشند، طیفی از پیش بینی پذیری کامل تا عدم قطعیت کامل در محیط تجارت حاکم می شود؛ بطور مثال کشوری مانند سوریه در زمان درگیری با داعش و جنگ داخلی، از پایین ترین میزان پیش بینی پذیری اقتصادی برخوردار بود بطوریکه تاجران به خود جرأت نمی دادند که در فضای جنگ زده سوریه سرمایه گذاری و تجارت کنند.
خوشبختانه در ایران مشکل امنیت وجود ندارد و سرمایه گذاران خیالشان از بابت امنیت راحت است اما عامل دیگری که می تواند پیش بینی پذیری را برای تجار و سرمایه گذاران گرفتار خدشه کند مداخلات دفعی و بی قاعده دولت در امر صادرات محصولات تولیدی مختلف به خارج از کشور است.
بررسی ها نشان میدهد که تبعات پیش بینی ناپذیر شدن صادرات ناشی از مداخلات تجاری دولت شامل موارد زیر می شود.
تحمیل هزینه های مالی ناشی از برهم خوردن قرارداد تجاری
بسیاری از تصمیمات خلق الساعه که به ممنوعیت یا محدودیت صادرات یک کالا حکم می کند، در زمانی انجام می شود که تعداد زیادی از تجار، مطابق قرارداد تجاری با طرف خارجی، کالای خودرا به سمت مرز فرستاده اند یا حتی در گمرک منتظر ترخیص هستند. صادرکننده وقتی با ممنوعیت یا محدودیت دفعی در صادرات مواجه می شود، در درجه اول به سبب ناتوانی در فروش کالای خود و پرداخت هزینه اضافی حمل و نقل، متحمل خسارت مالی می شود.
مخدوش شدن اعتبار تاجر و کالای ایرانی به سبب برهم خوردن قرارداد تجاری
میزان خسارت مالی که تاجر متحمل می شود با خسارتی که به اعتبار تاجر و کالای ایرانی در بازار خارجی وارد می شود قابل قیاس نیست. یکی از ملزومات تثبیت حضور در بازار صادراتی جلب اعتماد طرف تجاری و حفظ این اعتماد است. مداخلات دولت منجر به بدعهدی صادرکنندگان ایرانی شده و در نتیجه اعتبار آنان در بازارهای صادراتی مخدوش می گردد.
عدم امکان انعقاد قراردادهای بلندمدت
در صورتی که صادرکننده با تغییر و تحولات با نوسان زیاد و دفعی در تجارت روبرو شود، برای حفظ اعتبار نزد تجار خارجی، به سمت انعقاد قراردادهای بلندمدت نمی رود. از طرفی بازار خارجی در صورتیکه تجربه بدعهدی صادرکننده ایرانی را داشته باشد، نمی تواند بصورت بلندمدت روی صادرات ایران حساب باز کند.
بنابراین در کالاهایی که به سبب مداخلات دولت پیش بینی پذیری در آنها کاهش یافته است، میزان قراردادهای بلندمدت کاهش پیدا می کند. از آن جایی که قراردادهای بلندمدت صادراتی جایگاه کالای ایرانی را در بازار خارجی تثبیت می کنند، عدم امکان بهره برداری از این فرصت حفظ و توسعه صادرات را با چالش مواجه می کند.
از دست رفتن بازارهای صادراتی
پس از مداخلات مکرر و مخرب دولت در صادرات و عدم امکان ادامه حضور تجار ایرانی در بازار هدف، در این بازار خلأ به وجود آمده و این خلأ توسط رقبای خارجی پر می شود.
همانطور که بیان شد، عدم پیش بینی پذیری اقتصادی در بازارهای مختلف به تولیدکنندگان خسارت وارد کرده است. یکی از بازارهایی که به سبب اتخاذ تصمیمات خلق الساعه گرفتار مشکل شده است، بازار دارو و تجهیزات پزشکی است. با وجود این که ظرفیت تولید کشور در صنعت دارو چهار برابر نیاز داخلی است، در برهه های زمانی مختلف ممنوعیت ها و محدودیت های صادراتی برای این صنعت اعمال می شود.
در همین زمینه مهدی پیرصالحی، نایب رییس سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران و رییس سابق سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت می گوید: در گذشته ۱۰۰ میلیون دلار صادرات دارو داشتیم و برنامه این بود که به ۵۰۰ میلیون دلار و یک میلیارد دلار هم برسد، اما دولت جلوی صادرات را گرفت با وجود این که داروهایی که قرار بود صادر بشود به اندازه کافی در داخل کشور وجود داشت. پس از آن صادرات مجاز شد به شرطی که ارز حاصل از فروش دارو به دولت برگردد.
وی اضافه کرد: چندین ماه طول کشید که نحوه و روش بازگشت ارز به کشور مشخص شود و بدین سان زمان از دست رفت. از طرفی شرکت های ما که در کشورهای همسایه در مناقصه ها برنده شده بودند و قراردادهای بلندمدت امضا کردند، با اعمال ممنوعیت های صادراتی علاوه بر از دست دادن مناقصه به فهرست سیاه شرکتها در عراق اضافه شده و دیگر اجازه تجارت در آن کشور را نخواهند داشت. این اتفاق برای کشورهای گوناگون نظیر عراق، سوریه و روسیه افتاده است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب