حواشی روغن از تکان جهانی تا میلیونها یورو واردات پوچ!
روغن همچون اقلام وارداتی با ارز 4200 تومانی است که نه از فساد این ارز جامانده و نه از گرانی بازارهای جهانی و داخلی. با این وجود اغلب، ذخیره کمی هم در گمرک و بنادر ندارد.
به گزارش تولیدو به نقل از ایسنا، حدود چهار سال از ورود ارز ۴۲۰۰ تومانی به چرخه تجاری ایران گذشته و هنوز هم ادامه و یا توقف آن در هاله ای از ابهام قرار دارد. فهرست واردات با این ارز با وجود این که هر بار محدودتر از قبل شده ولی همچنان هفت قلم را در خود جای داده است که گرچه ظاهرا تعداد شایان توجهی نیست ولی حجم و هزینه سرسام آوری دارد.
ذرت، روغن خام، دانه های روغنی، کنجاله سویا، جو و گندم به همراه قسمتی از دارو و تجهیزات پزشکی از اقلام وارداتی با ارز ترجیحی است؛ کالاهایی که بخش عمده آن شامل ذرت، جو و کنجاله سویا به نهاده های تولید و به صورتی خوراک دام و طیور اختصاص دارد و دو قلم قابل توجه دیگر در ارتباط با روغن است.
اخیرا انجمن وارد کنندگان روغن نباتی ضمن اشاره به جریان جنگ روسیه و اوکراین و با عنایت به واردات روغن از این دو کشور گفته که "این اتفاق سبب شده تا قیمت جهانی روغن آفتابگردان به شدت بالا رود، حمل و نقل کالا نیز به سختی صورت گیرد و تامین آن هم دشوار شود."
افزایش ۱۸۵ تا ۲۳۱ درصدی هزینه واردات روغن
این اعلام بااینکه در مورد اوضاع این روزها بوده ولی افزایش قیمت روغن در بازارهای جهانی از مدت ها قبل وجود داشته و الان تشدید شده است که در آمار تجارت خارجی نیز به وضوح دیده می شود؛ به صورتی که در ۹ ماهه امسال میزان واردات هفت قلم کالای اساسی با ارز ۴۲۰۰ تومانی، ۲۰ میلیون تن به ارزش ۱۱.۱. میلیارد دلار ثبت شده است که پس از ذرت، این گروه روغن بوده که حجم بیشتر واردات را به خود اختصاص داده و بیش از ۳.۳ میلیارد دلار بوده است.
در این دوره ۱.۵ میلیون تن به ارزش بیش از دو میلیارد دلار روغن خوراکی وارد شده که ۱۰۲ درصد در وزن و ۲۳۱ درصد در ارزش افزایش دارد و نشان داده است در کنار افزایش وزنی، رشد سنگین قیمت روغن در بازار جهانی نیز رقم خورده است. همین طور ۱.۹ میلیون تن به ارزش ۱.۳ میلیارد دلار دانه های روغنی وارد شده که نسبت به ۹ ماهه پارینه هشت درصد در وزن و ۴۷ درصد در ارزش افزایش داشته است.
گزارش ۱۰ ماهه، بازهم این روند افزایش قیمت در کنار رشد واردات را تائید می کند؛ بگونه ای که در این زمان حدود ۲۴ میلیون تن به ارزش ۱۳.۶ میلیارد کالاهای اساسی با ارز ترجیحی وارد شده که سهم گروه روغن به بیشتر از چهار میلیارد دلار می رسد. از این میزان ۲.۲ میلیون تن به ارزش بیش از ۱.۵ میلیارد دلار دانه های روغنی است که رشد ۱۰ درصدی در وزن و ۴۷ درصدی در ارزش دارد. همین طور بیش از ۱.۸ میلیون تن به ارزش ۲.۵ میلیارد دلار در ارتباط با روغن خوراکی بوده که ۸۱ درصد در وزن و ۱۸۵ درصدی در ارزش افزایش داشته است.
مراجع رسمی تائید می کند که کالای وارداتی با ارز ۴۲۰۰ در صدر تورم بود
با وجود واردات گسترده روغن و دانه های روغنی، بازار داخلی آن از سال قبل درگیر نوسان بود و در مقطعی برای دریافت روغن صف تشکیل می شد، حتی گزارش مرکز آمار ایران نشان داده بود که این کالا برای چندین ماه در صدر تورم قرار داشته و تا ۱۴۰ درصد هم گران شده است، این روایتی عجیب از جریان کالایی بود که تامین ارز آن با نرخ ارزان ۴۲۰۰ تومان انجام می شد، حتی چندی قبل میرکاظمی -رئیس سازمان برنامه و بودجه- در اظهارات خود که اشاره ای به وضعیت پرداخت ارز ترجیحی و کم اثر بودن آن در قیمت کالاها داشت، گفته بود گزارش های رسمی نشان داده است که اقلام در رابطه با ارز ۴۲۰۰ تومانی اغلب با تورم بالایی مواجه بوده اند.
۱۶ میلیون یورو ارز رفت ولی روغنی در کار نبود!
اما این تمام ماجرای روغن نیست و باید به آن گزارش تخلفات صورت گرفته ناشی از رانت و فساد ارز ترحیحی در واردات این کالا و یا ورود دستگاه قضایی برای ترخیص را هم اضافه کرد.
در همین رابطه چند ماه پیش بود که پرونده تخلف ارزی یک شرکت واردکننده روغن از طرف مراجع نظارتی مورد پیگیری قرار گرفت، اعلام ارونقی-معاون پیشین گمرک ایران- از این حکایت داشت که در سال گذشته، یک شرکت معتبر با وجود این که برای واردات روغن ثبت سفارش دریافت کرده و برای آن هشت تا ۱۶ میلیون یورو تامین ارز با نرخ ۴۲۰۰ تومانی انجام شده است، هیچ روغنی وارد نکرده و در حالیکه در جریان رفع تعهد ارزی بوده است با ورود مراجع نظارتی روند متوقف شده است. بر این اساس واردکننده روغن با عنایت به رانت سنگین ارز ۴۲۰۰ تومانی با سواستفاده از فضای موجود نسبت به دریافت ارزی اقدام نموده که در مقابل آن واردات روغن صورت نگرفته است.
تمامی این جریان ها در حالی اتفاق افتاده که بطور معمول ورود روغن به گمرک و بنادر با مشکل خاصی مواجه نیست و در اغلب گزارش ها در مورد موجودی کالاهای اساسی بین چند صد و یا میلیون تن از روغن خام و انواع دانه های روغنی موجود است ولی در مواردی با تاخیر در تامین ارز و یا موانعی روبرو شده و قسمتی از کالا در گمرک و یا روی شناورها باقی می ماند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب