دغدغه جدید تجار بی نظمی سیستمی و بازگشت امضای طلایی
تولیدو: سامانه جامع تجارت با هدف شفاف سازی و تسهیل تجارت راه اندازی گردید، اما حال بگفته فعالان اقتصادی، به ابزاری ناکارآمد در بوروکراسی بدل شده است.
به گزارش تولیدو به نقل از مهر، سامانه جامع تجارت بعنوان درگاه اصلی مدیریت فرآیندهای تجارت خارجی کشور، در سالهای اخیر با هدف مواجهه با فساد، حذف امضاهای طلایی و شفاف سازی زنجیره واردات تا توزیع کالا طراحی و افتتاح شد. اما فعالان اقتصادی و کارشناسان حوزه تجارت، از عملکرد این سامانه گلایه مندند و اعتقاد دارند کارآیی آن به شدت زیر سوال رفته است.
کاربران از کندی و ناپایداری سامانه، بخصوص در ساعات پرترافیک، شکایت دارند. رابط کاربری پیچیده و غیرکاربرپسند نیز یکی دیگر از مشکلات تکراری می باشد. خیلی از بازرگانان ناچار به استفاده از واسطه هایی برای ثبت سفارش شده اند، امری که خود منجر به افزایش هزینه و تشکیل مجدد رانت شده است.
توقف ثبت سفارش؛ دغدغه جدی فعالان اقتصادی
علی شریعتی، عضو اتاق بازرگانی تهران در این خصوص به خبرنگار مهر می گوید: هم اکنون این مسئله به یکی از اصلی ترین دغدغه های فعالان اقتصادی تبدیل گشته است. اگر امروز با ده تاجر صحبت کنید، خواهید شنید که روند ثبت سفارش متوقف شده است.
او تصریح می کند: در بازدید اخیر رییس جمهور و وزرا از گمرکات، آنها با حجم انبوهی از کالاهای دپو شده مواجه گشتند. این سوال به درستی از طرف خود رییس جمهور عنوان شد که آیا منطقی است میلیاردها تومان سرمایه مردم، شامل مواد اولیه و کالاهای واسط تولید، پشت درهای گمرک معطل بماند؟
شریعتی با تاکید بر این که عمده کالاهای متوقف شده نیاز صنایع هستند، می گوید: چه مواد اولیه، چه کالاهای اساسی یا واسط، همگی نقش حیاتی در زنجیره تولید دارند. در حالی که کشور با تحریم، محدودیت های ارزی و فشارهای اقتصادی مواجه می باشد، هر روز تأخیر در ترخیص، هزینه مضاعفی بر دوش تولیدکننده می گذارد.
بی نظمی سیستمی و بازگشت امضای طلایی
او علت بخشی از مشکلات را در تغییرات ساختاری اخیر دانست و توضیح داد: در گذشته، سازمان توسعه تجارت بعنوان متولی اصلی ثبت سفارش، نقش فعال و پاسخ گو داشت. اما امروز خیلی از اختیارات از بدنه رسمی سازمان گرفته و به حلقه ای از مشاوران واگذار شده که نه شفاف اند و نه پاسخ گو. نتیجه آن، بی نظمی گسترده و بازگشت پدیده هایی مانند «امضای طلایی» است.
شریعتی با انتقاد از تضعیف سامانه های سیستمی می افزاید: پروسه ثبت سفارش زمانی شفاف و مبتنی بر سامانه بود، اما حال تصمیم گیری ها به شکل شخصی و سلیقه ای انجام می شود؛ یعنی بازگشت به دوره ای که لابی، آشنا و رانت تعیین کننده بود.
او می گوید: سامانه جامع تجارت یک ابزار است، نه مقصر اصلی. اینکه امروز بگوییم سامانه عامل همه اختلالات است، فرافکنی است. مشکل آن جاست که سازوکارهای سیستمی کنار گذاشته شده و تصمیم گیری ها به افراد محدود و غیرپاسخ گو سپرده شده اند.
هم افزایی ناموفق سامانه ها و کندی عملکرد
از سوی دیگر، گزارش ها از آن حکایت می کند که اتصال ناقص سامانه جامع تجارت با سامانه های موازی نظیر گمرک، بانک مرکزی، سامانه انبارها و سامانه حمل و نقل، سبب شده تبادل داده ها با اختلال همراه شود. همین مسئله خیلی از بازرگانان را با تأخیر، باردیگر کاری و تضاد اطلاعات مواجه کرده است.
یکی از بازرگانان واردکننده کالاهای صنعتی در اینباره می گوید: ثبت سفارش ما در سامانه گاهی اوقات تا مدت ها در وضعیت «بررسی در دستگاه» باقی می ماند. هیچ توضیحی هم درباره ی علت توقف وجود ندارد. پیام های خطا هم بسیار مبهم اند.
تجربه کاربری ضعیف، پشتیبانی ناکارآمد
همچنین نکته دیگر آنکه سامانه با انتقادات گسترده ای در زمینه طراحی رابط کاربری، پیام های خطای نامفهوم و نبود پشتیبانی پاسخ گو مواجه می باشد. این ضعف ها سبب شده خیلی از کاربران برای انجام فرایندهای ساده نیز نیازمند واسطه و مشاور باشند؛ امری که در تضاد با فلسفه شفافیت و دسترسی آزاد است.
اصغر اخوان مقدم، رییس کمیسیون بهبود محیط کسب و کار اتاق ایران در این خصوص می گوید: اختلالات و ایرادهای فنی و اجرائی این سامانه، روند صادرات و واردات را نه تنها تسهیل نکرده، بلکه با تشکیل وقفه های طولانی، موجب رسوب کالاها در بنادر و گمرک ها شده است. این وضعیت بخصوص در حادثه اخیر بندر شهید رجایی نمود پیدا کرد که خسارات مالی و حتی جانی در پی داشت.
به گزارش تولیدو به نقل از مهر، بااینکه هدف از ایجاد سامانه جامع تجارت، حذف رانت، تسهیل فرآیندها و شفاف سازی زنجیره تامین بود، اما شواهد میدانی و اظهارات فعالان اقتصادی نشان داده است که این سامانه در وضعیت فعلی نه تنها به اهداف خود نرسیده، بلکه به ابزاری ناکارآمد در بوروکراسی تجاری بدل شده است.
بازگشت پدیده «امضای طلایی» در چارچوب تصمیمات شخصی و غیرسیستمی، تهدیدی جدی برای اعتماد عمومی به ساختارهای رسمی کشور است. به باور کارشناسان، بازگشت به شفافیت، اتکا به سامانه های رسمی و حذف تصمیم گیری های سلیقه ای، گام نخست در راه اصلاح این ساختار بحران زده است.
منبع: تولیدو
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب