گزارش تولیدو؛
بررسی کارشناسی اظهارات عجیب خودرویی یک نماینده مجلس
تولیدو: تولیدو: در حالی که وضعیت آشفته بازار خودرو بر کسی پوشیده نیست اما برخی اظهارات غیرکارشناسی در مناظرات تلویزیونی، تنها به بدتر شدن وضع موجود و انتخاب راهکارهای اشتباه می انجامد.
به گزارش تولیدو به نقل از مهر پخش یک برنامه تلویزیونی با حضور دو نفر از نمایندگان مجلس، در ایام گذشته بازخورد زیادی در فضای مجازی داشت. حضور مصطفی میرسلیم و جلال رشیدی کوچی نمایندگان مجلس در برنامه «تهران ۲۰»، با اظهارات این دو نماینده در مورد شرایط بازار و صنعت خودرو همراه بود.
اظهارات سید مصطفی میرسلیم بعنوان مخالف واردات خودرو های کارکرده و جلال رشیدی کوچی در پشتیبانی از موضوع واردات، حکایت از یک برنامه چالشی داشت. بر کسی پوشیده نیست که تغییر ماهیت خودرو از یک کالای مصرفی به یک کالای سرمایه ای در سالهای اخیر در پی کاهش عرضه و بروز تلاطمات ارزی، اهمیت برنامه ها و سیاستگذاری ها پیرامون ساماندهی این بازار را برای تمام اقشار مردم، دوچندان کرده است.
برخی از کارشناسان معتقدند، وضعیت صنعت و بازار خودرو هم اکنون بیش از هر چیز نشانگر تبعات جبران ناپذیر تصدی گری دولتی بوده و ناکارآمدی تصمیمات در این عرصه به خوبی مشهود است؛ با اینحال خیلی از کارشناسان افزایش عرضه خودرو، توسط ابزار واردات را تا حدودی آرامش بخش بازار می دانند.
اما فارغ از موضوع واردات خودرو های کارکرده و معایب و مزایای آن، بررسی دقیق اظهارات این دو نماینده، نشان داده است که اطلاعات غلط می تواند سبب ارائه راهکارهای اشتباه شود.
طراحی ۷ میلیارد یورویی برای صندوق عقب ۲۰۶ صحت دارد؟
در قسمتی از این مناظره، مصطفی میرسلیم ضمن مخالفت با واردات خودرو های کارکرده اظهار داشت: «اگر قصد واردات یک میلیون خودروی ۷ هزار یورویی هم داشته باشیم؛ برای تامین این حجم از منابع ارزی بطور قطع به مشکل برمی خوریم و در شرایط فعلی اصلاً امکان پذیر نیست.»؛ بلافاصله بعد از این اظهارات، رشیدی کوچی ادعا می کند: «دقیقاً همین میزان ارز (۷ میلیارد یورو) برای طراحی صندوق عقب خودرو ۲۰۶ هزینه شده است.»
اما آیا این ادعا صحت دارد و واقعاً ۷ میلیارد یورو صرف طراحی صندوق عقب ۲۰۶ اس دی شده است؟! بررسی ها نشان داده است تاریخچه طراحی ۲۰۶ صندوق دار در ایران به دهه ۷۰ بر می گردد، رقم ۷ میلیارد دلار به قدری عجیب است که در انتها دهه ۷۰ ارزش کل صادرات غیرنفتی کشور حدود ۴ میلیارد دلار بود. در واقع بنا بر این ادعا، بیش از ارزش کل صادرات غیرنفتی کشور برای طراحی صندوق عقب یک خودرو هزینه شده است.
اما واقعیت ماجرا با اظهارات رشیدی کوچی تفاوت های زیادی دارد. بررسی ها نشان می دهد، برای اولین بار بهرام پارسایی، نماینده مردم شیراز در دهمین دوره مجلس شورای اسلامی، از «هزینه کرد ۲۵۰ میلیون دلاری برای صندوق عقب پژو ۲۰۶ اس دی در دهه ۷۰» اطلاع داده است.
پارسایی در سال ۹۸ در مصاحبه با رسانه ها ضمن اشاره به تهیه گزارش در ارتباط با صنعت خودرو در کمیسیون اصل ۹۰ اظهار داشت: «در جریان تهیه این گزارش آن چه که برای من اثبات شده فساد کلان و عدم نظارت بر خودروسازی و تبدیل خودروسازان به یک مافیای قدرتمند است. طبق اسناد فقط بابت طراحی صندوق پژو ۲۰۶، ۲۵۰ میلیون دلار هزینه شده که با ارز امروز قیمت آن به ۳ هزار میلیارد تومان می رسد. این در شرایطی است که با این میزان پول می شد یک خط کامل تولید خودروی جدید را طراحی کرد.»
مجموع هزینه راه اندازی خط تولید ۲۰۶ اس دی: ۱۴۸ میلیون دلار
البته این مورد قویاً از طرف مدیرعامل سابق ایران خودرو تکذیب شد. منوچهر منطقی در این خصوص می گوید: «مجموعاً ۱۴۸ میلیون دلار برای طراحی و راه اندازی خط تولید این خودرو هزینه شد؛ ۱۲ میلیون دلار برای طراحی، ۸ میلیون دلار برای آزمون ها (ساخت ۱۲ نمونه برای گذراندن ۲۶ آزمون داخلی و خارجی به منظور کسب استاندارد سه ستاره اروپا)، ۴۰ میلیون دلار برای طراحی خطوط تولید و ۸۳ میلیون دلار نیز جهت راه اندازی و تولید محصول»
مدیرعامل سابق ایران خودرو در مورد منطقی بودن این هزینه نسبت به استانداردهای جهانی هم اظهار داشت: «اگر بخواهیم مقایسه نماییم پس از برجام شرکت رنو خواست یک خط تولید در ایران راه اندازی کند که هزینه راه اندازی آن خط ۸۵۰ میلیون دلار بود یا تصمیم گرفته شد خودروی سیمبل را در ایران مونتاژ کنند، اما چون این خودرو قدیمی بود قرار شد تغییراتی در آن ایجاد کنند که هزینه طراحی این تغییرات ۴۸ میلیون دلار بوده است؛ ازاین رو رقمی که آن زمان برای طراحی و راه اندازی خط تولید پژو ۲۰۶ صندوق دار پرداخت شده ۵۰ تا ۶۰ درصد میانگین جهانی است.»
علاوه بر این، مرحوم فربد زاوه کارشناس صنعت خودرو نیز در سال ۹۸ در واکنش به اظهارات پارسایی در مورد هزینه بالای طراحی صندوق عقب ۲۰۶ اظهار داشت: «صحبت های این نماینده مجلس هیچ گونه پایه و اساسی ندارد، چونکه اعداد و ارقامی که وی در مورد پژو ۲۰۶ یا سمند مطرح می کند، درست است که اعداد بزرگی هستند، اما در مقیاس هزینه هایی که برای راه اندازی خط تولید می شود، حدودا هیچ است.»
بر اساس آن چه گفته شد، اظهارات رشیدی کوچی در این حوزه بطورکامل اشتباه بوده چونکه ادعای هزینه ۷ میلیارد یورویی طراحی صندوق عقب ۲۰۶ با هزینه تقریبی ۱۵۰ میلیون دلاری راه اندازی خط تولید این خودرو، فاصله کهکشانی دارد؛ البته باید به این مورد اشاره نمود که همین مقدار هزینه انجام شده نیز به زعم کارشناسان بازار خودور، رقم عجیب و غریبی در صنعت خودرو محسوب نمی گردد.
آیا تامین ۷ میلیارد یورو ارز برای واردات خودرو امکان پذیر است؟!
رشیدی همین طور در بخشی دیگری از این مناظره، در پاسخ به چگونگی تامین ۷ میلیارد یورو ارز موردنیاز برای برای واردات خودرو های کارکرده اظهار داشت: «با اطمینان می گویم، بحث ارز در واردات خودرو، بهانه ای بیش نیست، به سادگی با ارزی که خارج کشور است می توان آنرا تامین کرد بدون آنکه به منابع ارزی بانک مرکزی اندک فشاری وارد شود.» نکته جالب اینجاست که رشیدی تاکید می کند این ارزها قاچاق نیست و حاصل از صادرات محصولات داخلی است.
بایستی در مورد این مورد ابتدا توضیح دهیم که از آغاز سال ۹۷ و با راه اندازی سامانه نیما، تمامی صادرکنندگان مکلف به بازگردانی ارز حاصل از صادرات خود به جهت تامین ارز موردنیاز برای کالاهای وارداتی شدند، طبق قوانین ابلاغی ارز حاصل از صادراتی که از همین طریق (فروش تحت نظارت بانک مرکزی به واردکنندگان رسمی کشور) به کشور بازگردانده نشود، در حکم ارز قاچاق به حساب می آید.
از طرفی طبق گزارش گمرک پارسال واردات کالا (مخارج ارزی) به کشور بیش از ۵۹.۷ میلیارد دلار و صادرات (درآمد ارزی) نزدیک به ۵۳.۲ میلیارد دلار بوده است؛ هر چند با لحاظ درآمدهای نفتی شاید تصور شود که تراز تجاری مثبت است؛ اما با توجه به وجود مخارجی همچون خروج سرمایه، تقاضای احتیاطی و قاچاق کالا، می توان گفت امکان تامین این حجم از منابع ارزی (۷ میلیارد دلار) در شرایط فعلی وجود ندارد و منجر به افزایش شدید نرخ ارز شود.
واردات بدون انتقال ارز، عرضه و تقاضا را گرفتار بی نظمی می کند
همچنین، باید به این مورد اشاره شود که روش پیشنهادی رشیدی همان واردات بدون انتقال ارز است، هر چند در ظاهر با استفاده از این روش، فشاری به منابع ارزی وارد نمی شود و واردکنندگان ادعا می کنند که بدون نیاز به دریافت ارز از دولت و بانک مرکزی مبادرت به واردات می کنند اما کارشناسان اقتصادی معتقدند استفاده از این روش بطور مستقیم و غیر مستقیم دسترسی به منابع ارزی را محدود می کند.
به همین دلیل مسئولان بانک مرکزی در دوره های مختلف همیشه با واردات کالا خصوصاً خودرو بوسیله واردات بدون انتقال ارز (بدون نیاز به اعلام منشأ ارز) مخالف می کنند؛ چونکه عرضه و تقاضای رسمی ارز (روند بازگردانی ارز حاصل از صادرات) و همین طور اصل اولویت بندی واردات کالا به کشور در شرایط تحریمی را با بی نظمی مواجه می کند.
لازم به ذکر است حتی در دوره عبدالناصر همتی، رییس کل اسبق بانک مرکزی نیز پیشنهاداتی در خصوص استفاده از ارزهای بدون منشأ برای ورود خودرو عنوان شد اما وی همیشه به علت مسائل در رابطه با پولشویی و همین طور فشاری که از ناحیه خروجی سرمایه های ورودی به بازار ارز می آید با این مسیر تامین ارز برای واردات خودرو مخالفت می کرد.
بر این اساس، اظهارات رشیدی در خصوص، تامین ارز موردنیاز برای واردات خودرو نیز غیرکارشناسی است؛ چونکه اساساً در شرایط فعلی امکان واردات تعداد بالای خودرو و اختصاص ارز آن وجود ندارد. از طرفی بررسی واردات خودرو در سالهای گذشته که کشور به مراتب وضعیت ارزی بهتری داشت، تنها حدود ۱۰۰ هزار خودرو در سال ۹۳ بود.
در شرایط فعلی واردات خودور بدون انتقال ارز بحران آفرین خواهد بود
از طرفی پیشنهاد تلویحی رشیدی کوچی در خصوص آزادسازی واردات بدون انتقال برای خرید خودرو های خارجی، به اعتقاد کارشناسان اقتصادی، تبعات جبران ناپذیری در بازار ارز به دنبال دارد که خود می تواند بحران حاکم بر بازار خودرو را نیز تعمیق بخشد.
به گزارش تولیدو به نقل از مهر، مطرح کردن اظهارات هیجانی در مناظرات تلویزیونی، هر چند ارزش کارشناسی قابل توجهی ندارد، اما متأسفانه در فضای مجازی بازتاب فراوانی دارد و امکان دارد راهکارهای اشتباه و هزینه ساز مورد استقبال مخاطبان قرار گیرد؛ هفته گذشته نیز ادعایی مطرح شده بود که لوازم خانگی تولید داخل ۳ برابر قیمت جهانی آن کالا در بازار به فروش می رسد که این مورد هم صحت نداشت و منجر به تکذیبیه انجمن صنایع لوازم خانگی ایران شد.
بر همین اساس لازم است کارشناسان و نمایندگان مجلس خصوصاً در روزهای نزدیک به انتخابات، در اظهار نظرات خود بیشتر و دقیق تر به مسئولیت اجتماعی خود واقف باشند.
خبرگزاری مهر را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب