گزارش تولیدو از مشكلات پسته كاران،
کشاورزانی که دیگر علاقه ای به کشت پسته ندارند
به گزارش تولیدو، خراسان رضوی وجود مشکلات زیاد در بخش کشاورزی در ابعاد مختلف سبب شده تا کشاورزان نتوانند آنچنان که باید از کشت محصولات کشاورزی خرسند و از سود آن راضی باشندکه البته در این بین پسته کاران گلایه های بیشتری دارند. مشکلاتی همچون وجود دلالان و افت قیمت پسته، هزینه های سر سام آور تولید و خرید کود و سم، عدم وجود نیروی متخصص در بخش کشاورزی، عدم پشتیبانی از کشاورزان برای تخصیص تسهیلات و.... پسته کاران را گرفتار مشکلات بسیاری کرده است.
پسته در کنار زعفران یکی از مهم ترین محصولات خراسان رضوی در بخش کشاورزی محسوب شده و استان رتبه دوم را در تولید پسته بعد از کرمان در کشور را به خود اختصاص داده و حدود ۲۵ درصد پسته خشک کشور در خراسان رضوی تولید می شود. پسته، به علت ارزآوری، ایجاد اشتغال، ایجاد ارزش افزوده و سایر جنبه های اقتصادی، از اهمیت بالایی برخوردار می باشد و بنابراین برنامه ریزی برای رفع مشکلات در این بخش از لزوم برخوردار می باشد.
روح الله حسینی، یکی از پسته کاران خراسان رضوی در گفتگو با ایسنا در رابطه با مشکلات تولید پسته بیان می کند: سم های ریشه ای و کودهای زمستانه حداقل چیزی است که کشاورز باید برای باغات پسته استفاده نماید که متاسفانه طی دو سال گذشته قیمت آنها حدود ۷ تا ۱۰ برابر شده است. به صورت مثال سم نماتد و کموز از یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان به یازده میلیون تومان رسیده است. قیمت کود زمستانه که پارسال ۱۷ هزار تومان بود حالا به ۷۰هزار تومان رسیده است. امروز یک لیتر سم را یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان خریداری می نماییم.
وی ادامه می دهد: کشاورز از شروع فصل برای نگهداری تا برداشت و زخم آب درخت پسته باید حداقل در ۶ دوره درخت را ضدعفونی کند. اگر این مراحل به صورت مداوم و دقیق انجام نشود، پسته عملکرد خوبی نخواهد داشت، البته این مراحل به علت گران بودن کود و سموم کشاورزی به صورت منظم صورت نمی گیرد.
هیچ نظارتی بر قیمت کود و سموم در بازار وجود ندارد
این کشاورز با اشاره به اینکه هیچ نظارتی بر قیمت کود و سموم وجود ندارد، عنوان می کند: در بازار یک کیلو پتاس ایرانی ۷۰ هزار تومان است در صورتیکه شرکت این محصول، قیمت پتاس را ۳۰ هزار تومان اعلام نموده است. به صورت کلی هیچ نظارتی در قیمت کود و سم وجود ندارد.
حسینی افزود: قیمتها بسیارعجیب و سرسام آور است. حتی کودهای دولتی و شرکتی که همواره مورد استقبال کشاورزان بوده است امروز از ۱۵۰ هزارتومان به ۷۰۰ هزار تومان رسیده است. مسئولین هر سال اعلام می کنند که کود مورد نیاز برای کشاورزان به صورت کامل فراهم است، اما در عمل این گونه نبوده و از سویی کیفیت کودها و سموم خارجی علیرغم قیمت بسیار بالا قابل قیاس با کود ایرانی نیست.
کشاورز دیگر توان پرداخت هزینه های سرسام آور را ندارد
حسینی تاکید می کند: حالا هر لیتر اسید امینه ۵۶۰ هزار تومان یا هر کیلو کلسیم اسپانیایی ۵۴۰ هزار تومان است. کشاور این مواد با این قیمت بالا را چطور تهیه کند؟. کشاورز دیگر توان پرداخت چنین هزینه های سرسام آوری را ندارد. با وجود تمام این مشکلات کشاورز به اجبار به جهت اینکه زحمات چندین ساله اش به هدر نرود به دنبال جنس مناسب تر است که آن هم تاثیری در عملکرد پسته نخواهد داشت.
وی ادامه می دهد: ازاین رو جنس ارزان به علت پایین بودن کیفیت عملکرد خوبی برای پسته ندارد. اگر جهاد کشاورزی سم و کود باکیفیت و با قیمت مناسب در اختیار کشاورز قرار دهد و زمان برداشت، محصولات کشاورز را به قیمت مناسب خریداری کند آن وقت است که حق دارد کشاورز را مقصر کاهش عملکرد پسته بدانند.
وی با اشاره به اینکه هزینه نگهداری محصول پسته با عنایت به طولانی بودن دوره بهره برداری و درآمدزایی این محصول برای کشاورزانی که درآمد دیگری نداشته باشد بسیار بالا است، ادامه می دهد: برخی کشاورزان کودهای گران قیمت را نمی توانند خریداری کنند و ترجیح آنان استفاده از کودهای حیوانی با قیمت بسیار پایین است که در این صورت کیفیت پسته کاسته می شود.
علی مرادی، یکی از پسته کاران منطقه سبزوار در مورد کیفیت کودهای مورد استفاده برای پسته عنوان می کند: کیفیت پتاس بسیار پایین است به صورت مثال پتاس استفاده شده برای درختان پسته امسال پس از گذشت چندین دوره از آبیاری همچون تخته سنگ در زمین باقی می ماند، در حالیکه کود باکیفیت خوب با یک دوره آبیاری باید در آب حل شود.
وی ادامه می دهد: کود و سموم خارجی علیرغم قیمت بسیار زیاد در مقایسه با کود و سموم ایرانی از کیفیت خوبی برخوردار می باشد. باآنکه کود باکیفیت خوب هم پیدا می شود، اما این میزان محدود است.
نوسانات قیمت پسته تا آخر فصل برداشت
حسینی از پایین بودن قیمت پسته گلایه نمود و تصریح می کند: چند سال پیش مردم به امید این که پسته از قیمت و سودآوری بسیار بالایی برخوردار می باشد اراضی خویش را به کشت پسته اختصاص داده اند. در حالیکه به علت شرایط نامناسب اقتصادی توان نگهداری و هزینه کرد باغات پسته برای کشاورز دشوار است تا جایی که برخی باغات خویش را رها کرده و باردیگر به کشت گندم و جو مبادرت ورزیده اند. با وجود این که قیمت کود و سموم کشاورزی ۷ تا ۱۰ برابر شده متاسفانه قیمت پسته افزایش ناچیزی داشته است. دوسال گذشته پسته توچین کله قوچی کیلویی ۱۶۰ هزار تومان سال جاری تنها به ۲۷۰ هزار تومان رسیده است.
وی با تکیه بر این که دیگر کسی علاقه ای به کشت پسته ندارد، تصریح می کند: پسته کاران قدیمی از کشت این محصول پشیمان هستند، اما به اجبار از درختان پسته خود نگهداری می کنند، چونکه پسته ای را که ۳۰ سال برای آن زحمت کشیده شده به دور از انصاف است که درخت سبز را از بین ببرند.
علی مرادی، یکی دیگر از پسته کاران خراسان رضوی هم در این خصوص عنوان می کند: به علت این که بعضی از کشاورزان درآمد دیگری جز کشت پسته ندارند، فاصله درختان پسته را به کشت پنبه اختصاص داده اند تا بتوانند هزینه تغذیه درخت را تأمین کنند. بنده سال جاری کود و سم مورد نیاز باغ پسته را که حدود ۲۵۰ میلیون تومان شده به صورت قسطی تهیه کردم به امید این که پسته محصول صادراتی است و بخاطر قیمت بالای آن صرفه اقتصادی خوبی برایمان خواهد داشت، البته همان کود و سم قسطی را هم به صورت قطره ای برای درختان استفاده می کردم.
وی ادامه می دهد: به صورت مثال هر یک از درختان پسته یک کیلو یارامیلا و ۲۰۰ گرم اوره فسفات می خواهد، اما به خاطر قیمت بسیار زیاد طی سالجاری برای هر درختی ۲۰۰ گرم یارامیلا و ۱۰ گرم اوره فسفات استفاده شده است. متاسفانه توان تهیه تغذیه آنها را ندارم.
حسینی در ادامه خاموشی چاه های کشاورزی، تغییرات آب و هوایی و خشکسالی ها را همچون مشکلات و چالش های پیش روی پسته کاران دانست و عنوان می کند: تا همین چند وقت قبل در هفته ۷ ساعت برق چاه های کشاورزی را خاموش می کردند که این مساله خسارت بسیاری بر باغات پسته به همراه داشت.
وی اضافه کرد: بعضی می گویند دلیل کاهش قیمت پسته و افزایش کودهای و سموم مورد نیاز آن، نوسانات قیمت دلار و مساله تحریم ها است، اما مگر پسته سال قبل در همان شرایط صادر نشد حالا به هر نحوی؛ مهم اینست که بالاخره صادر شد پس چرا تعادلی در قیمتها وجود ندارد.
مرادی در ادامه در مورد تاثیرات ناشی از تغییرات آب و هوایی بر باغات پسته ادامه می دهد: تغییرات آب و هوایی و خشکسالی های چند سال گذشته تأثیر زیادی در کاهش عمق چاه های کشاورزی داشته است. به صورت مثال در این ۱۵ سال عمق چاه حدود ۲۰ متر پایین رفته است. همینطور عمق این چاه ها تا ۱۰۰ متر مجوز دارد که چاه کشاورزی ما در ۴۵ متری به عمق رسیده یعنی توربین ۵۵ متر داخل آب بوده اما حالا تنها ۱۷ متر داخل آّب است که این مورد خسارات زیادی بر باغات پسته وارد ساخته است.
این پسته کار هزینه فرآوری پسته را همچون مشکلات و چالش های پسته دانست و بیان می کند: بعضی از کشاورزان به علت هزینه بسیار زیاد فرآوری پسته محصول خویش را با قیمتی پایین تر بر روی درخت به فروش می رسانند. با عنایت به هزینه بالا فرآوری پسته به هیچ عنوان برداشت پسته برای کشاورز صرفه اقتصادی ندارد.
وجود دلالان پسته دلیلی برافت قیمت پسته
حسینی وجود دلالان پسته را دلیلی بر افت قیمت پسته دانست و خاطرنشان می کند: یکی از اشکالات کشاورزان دلالان و خریداران پسته است که کوشش می کنند محصول و دست رنج کشاورز را به کمترین قیمت خریداری کنند. چرا خریداران و دلالان پسته خندان با قیمت مصوب پسته را مغز کرده، عیار آنرا گرفته و قیمت گذاری جدید برای پسته انجام می دهند. به صورت مثال پسته خندان با قیمت ۲۷۰ هزار تومان را یک تاجر ۲۰۵ هزار تومان و دیگری ۲۶۵ هزار تومان قیمت گذاری می کند.
نبود مهندس با تجربه و متخصص در صنعت پسته
وی از نبود مهندسین و متخصصین در صنعت پسته گلایه نمود و ادامه میدهد: مهندسان متخصص و باتجربه ای در زمینه کشاورزی فعالیت نمی کنند.
مرادی در ادامه اضافه کرد: یکی از مهندسان پسته بیماری درختان یکی از باغات پسته من را نماتد تشخیص داد و برای رفع این بیماری، فرایند ای را در اختیارمان قرار داد و با صرف هزینه ای به میزان ۴۵ میلیون تومان چندین سال این دستورالعمل انجام گرفت که درنهایت درختان پسته خشک شد در حالیکه این بیماری به علت شوری آب بود. حالا این درختان هیزمی برای چوپانان است تا با آتش زدن آنان خویش را در مقابل سرمای زمستان گرم نگه دارند.
وی در اینباره می گوید: هر مهندسی نظری را عرضه می دهد، از طرفی کشاورز توان خرید کودهای مورد نیاز باغات پسته خویش را ندارد و با استفاده از روش های دیگر صدمه زیادی به درختان می رساند. عجیب تر اینست که گاهی مایع ظرف شویی از برخی سموم شرکتهای ایرانی عملکرد بهتری دارد و این یک بدبختی و فلاکت است برای سیستم کشاورزی این کشور که مایع ظرف شویی جایگزین کود و سموم کشاورزی شده است.
افزایش ۲۰ درصدی تولید پسته در خرسان رضوی طی سال جاری
غلامحسین ساربان، معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی در گفتگو با ایسنا در مورد وضعیت تولید پسته خراسان رضوی طی سال عنوان می کند: امسال ۶۵ هزار تن پسته در خراسان رضوی ساخته شده است که نشان دهنده افزایش ۲۰ درصدی تولید پسته استان نسبت به سال قبل است. این در شرایطی است که سالانه ۵ تا ۸ درصد سطح زیر کشت پسته در استان افزوده می شود.
وی با تکیه بر این که هنوز برداشت پسته در بعضی از باغات استان به پایان نرسیده است، ادامه می دهد: در استان ۱۲۱ هزار هکتار باغ پسته وجود دارد که ۶۸ درصد بارور و ۳۲ درصد نابارور است. خراسان رضوی با ۲۵ درصد سطح زیر کشت پسته و ۲۱ درصد میزان تولید پسته مقام دوم کشت پسته کل کشور را به خود مختص کرده است.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی تصریح می کند: مهم ترین ارقام پسته استان به ترتیب بادامی سفید حدود ۳۷ درصد، فندقی ۱۹ درصد، احمدی آقایی ۱۶ درصد، کله قوچی ۱۵ درصد، اکبری ۹ درصد و سایر ارقام هم ۲ درصد سطح زیر کشت پسته استان را به خود مختص کرده است.
ساربان در مورد صادرات این محصول در استان عنوان می کند: هم اکنون ۵ درصد از حجم صادرات پسته از خراسان رضوی از راه مبادی خروجی و گمرکات استان صادر است. عمده پسته ایران به کشورهای آسیایی بخصوص چین و کشورهای اروپایی صادر می شود. همینطور پسته و زعفران همچون محصولاتی هستند که برای خراسان رضوی درآمد ناخالص تولید می کنند.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی تصریح کرد: طی سالهای اخیر ترمینال های ضبط و فرآوری پسته در استان به صورت مکانیزه و نیمه مکانیزه توسعه بسیاری پیدا کرده است که این مورد از مزیت های صنایع فرآوری پسته به حساب می آید. هم اکنون ۱۳۸ واحد فرآوری پسته با ظرفیت ۱۷۰ هزار تن پسته تر در ۱۵ شهرستان مشغول به فعالیت هستند.
وی گرمای شدید فروردین ماه سالجاری را همچون مشکلات در ارتباط با کشت پسته در استان دانست و بیان می کند: دوره گرده افشانی پسته در فروردین ماه است به صورت مثال امسال در شهرستان مه ولات دوره گرده افشانی از ۱۵ تا ۲۲ فروردین بود. همینطور گرمای شدید سبب کوتاه شدن طول عمر گرده دانه شده و دیگر لقاح و گرده افشانی صورت نمی گیرد و بخشی از پسته پوک شده و بخش دیگر که نگهداری شده پوست تخم تشکیل می شود اما جنین تشکیل نمی گردد.
ساربان عنوان می کند: بر این اساس طبق آخرین بررسی محققان در ایستگاه تحقیقاتی پسته خراسان رضوی در شهرستان مه ولات خسارات ناشی از تولیدات پسته سال جاری در ارتباط با گرمای شدید فرودین ماه است.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی با تکیه بر این که سالانه بیشترین خسارت وارده در تیر ماه رخ می دهد، افزود: با حمله آفات به درختان در تیر ماه درخت ضعیف می شود و این مورد همزمان با پر کردن مغز پسته است که سبب ریزش جوانه های سال آینده و ریزش برگ های درخت پسته شده و سرشاخه ها لخت می شود.
وی اظهار داشت: ازاین رو تغییرات آب وهوایی بخصوص در فروردین ماه خشک و گرم و بارندگی شدید اردیبهشت ماه سالجاری خساراتی بر برخی باغات پسته وارد ساخت. از طرفی این تغییرات تاثیرات بسیار خوبی در برداشت محصولاتی مثل گندم و جو داشت.
در تمام صنایع کشاورزی، قیمت محصولات با چالش مواجه است
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی در مورد بازار فروش و قیمت این محصول در استان تصریح می کند: به صورت کلی نه تنها در تولید پسته بلکه در تمام صنایع کشاورزی، قیمت محصولات با چالش مواجه می باشد و این مورد شامل تولیداتی که خرید تضمینی ندارند، به جز گندم و جو که شامل سیاستگذاری دولت می باشد، می شود.
وی ادامه می دهد: ازاین رو کشاورز به علت این که به درآمد ناشی از باغات پسته خود نیاز دارد در فصل برداشت تمام محصول را وارد بازار کرده و در این صورت بازار هم با استفاده از این موقعیت به نفع خود، سرمایه گذاری می نماید. معمولاً در ابتدای فصل با پایین بودن ظرفیت محموله پسته قیمت این محصول بالا است. هم اکنون قیمت پسته بین ۲۲۰ تا ۲۸۰ هزار تومان است که آن هم بستگی به کیفیت آن دارد.
ساربان در پاسخ به گلایه کشاورزان از خریداران پسته در سطح استان خاطرنشان می شود کند: در داخل استان به اندازه کافی تجار محلی و ترمینال پسته برای مدیریت خرید و فروش محصول پسته از پسته کاران موجود است. محصول کشاورزان در کارخانجات پوست، فرآوری، خشک و در نهایت در انبار نگهداری شده تا خریدار واقعی پیدا شود و صاحب ترمینال با بیان قیمت پسته از طرف خریدار به کشاورز تلاش در فروش محصول انبار شده دارد و در صورت رضایت کشاورز این محصول به فروش می رسد.
وی در ادامه با تکیه بر این که حالا قیمت پسته در بازارهای جهانی ۱۱ دلار است، ادامه می دهد: تاجران کشورهای دیگر پسته ایران را به قیمت خود خریداری می کنند و تنها نمی توان تاجران محلی و تولیدکنندگان را مقصر این نوسانات قیمت پسته دانست.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی در رابطه با مشکلات تولیدکنندگان پسته عنوان می کند: تولیدکنندگان پسته این محصول را صادر می کنند و ارز را باید به بانک مرکزی برگردانند و با برگشت ارز به بانک مرکزی دولت به نرخ ارز نیمایی این پول را به تولیدکننده بر می گرداند. در صورتیکه در سالهای قبل چنین رویه ای وجود نداشت و دلار به دست آمده از صادرات پسته در اختیار تولیدکنندگان بود. حالا دولت اعتقاد دارد باید ارز را به بانک مرکزی تحویل داده و معادل آن ریال دریافت کنید و این مورد سبب کاهش سود و در نهایت نارضایتی تولیدکنندگان شده است. همینطور جلساتی در این خصوص در سطح وزارت خانه صورت گرفته و پیگیری های لازم انجام شده است.
وی با تکیه بر این که پسته خراسان رضوی به علت رعایت آرایش کاشت و فاصله بسیار مناسب درختان از کیفیت بسیار بالایی برخوردار است، بیان می کند: پسته استان نسبت به سایر مناطق کشور که دارای کشت متراکم بوده و بارندگی های زودرس در ان مناطق دارند، کیفیت مناسبی دارد. با ساخت ترمینال های مدرن در سطح استان که به انجام فرآوری پسته بیشتر از ظرفیت نیاز استان مشغول هستند که هم استقبال خوبی از این ترمینال ها شده است، مشکلی در مورد کیفیت این محصول در استان گزارش نشده است.
ساربان پسیل پسته را تنها آفت و بیماری در صنعت پسته استان دانست و ادامه می دهد: متاسفانه در آب وهوای بسیار خشک و گرم که حشرات مفید کمتری تولید می شود پسیل پسته به شدت طغیان می کند و این آفت یک دشمن طبیعی به نام فاگوس زنبوری دارد.
وی با تکیه بر این که در ابتدای فصل به علت وجود بسیار زیاد حشرات مفید در باغات پسته، مدیریت جهاد کشاورزی سفارش ای به سمپاشی ندارد، عنوان می کند: پسیل ۶ نسل دارد و کارشناسان حوزه پسته معتقدند نسل اول و دوم در فروردین و اردیبهشت ظاهر شده و به سبب این که در این فصل حشرات مفید در داخل باغ فراوان است. این حشرات آفات را کنترل کرده و خسارتی ندارند و نیازی به سمپاشی باغات پسته نیست.
وی ادامه می دهد: نسل بینابین از اواخر خرداد و اوایل تیر ماه ظاهر شده و نیازی به سمپاشی نیست و با شست وشو میتوان مشکل درختان را حل کرد. تنها بعضی از باغات پسته که از مدار آب دور است نیازمند سمپاشی هستند. همینطور سموم سفارش شده ای را در اختیار کارشناسان در شهرستان ها قرار داده که کشاورز بر مبنای آن باید سمپاشی را انجام دهد.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی خاطرنشان می کند: در نسل آخر این آفت به سبب این که پسته بزرگ شده و خسارت زیادی به درخت وارد می نماید احتیاج به سمپاشی نیست و با شست وشو حل می شود چون بالغ بر ۹۰ درصد پسته صادراتی است و سفارش ای به سمپاشی نداریم همینطور با شناسایی باقیمانده سموم بر روی پسته معمولاً این محصول را برگشت می زنند که صدمه بسیاری به پسته استان وارد می آورد.
منبع: tolido.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب